Skip to main content

Conclusie onderzoek Community Care: ‘Vooral doorgaan!’

Afgelopen jaar werd bij Community Care de kroon op het werk gezet. In 2022 startte het project dat tot doel heeft om ouderen de zorg en ondersteuning te bieden die zij nodig hebben om zo zelfstandig mogelijk te blijven wonen, met behoud van hun levenskwaliteit. Een jaar later, in 2023, begon het project echt te lopen en afgelopen jaar volgde -naast het werk binnen het project- een onderzoeksrapport naar de effecten van de inspanningen. Een belangrijke conclusie uit het rapport is dat Community Care perfect aansluit op de huidige tijd en het traditionele concept van ‘naoberschap’. In de afgelopen drie jaar zijn er al 39 initiatieven ontwikkeld en in gang gezet die aan de doelstelling van Community Care bijdragen.

Daarom kijkt programmamanager Community Care, Nelleke Tinbergen, met een grote glimlach terug op 2024. “Absoluut, maar het was ook een enorm druk en hectisch jaar, waarbij we intensief hebben samengewerkt met het team Innovatie. Omdat er veel onderzoeken plaatsvonden om erachter te komen of alle inspanningen in de afgelopen drie jaar ook resultaat hebben gehad, moesten we ontzettend veel data aanleveren. Het feit dat uit het onderzoek blijkt dat we moeten doorgaan met de beweging Community Care, is voor mij de kroon op het afgelopen jaar."

Afbeelding van Sevagram
Nelleke Tinbergen

Drie onderzoeken

Het onderzoek dat bestond uit drie deelstudies werd uitgevoerd door het lectoraat Wijkgerichte Zorg van Zuyd Hogeschool en Universiteit Maastricht. Zo werd de samenwerking tussen Sevagram en haar partnerorganisaties in de beginfase van Community Care onderzocht, werden de zeven pilotinitiatieven in Valkenburg aan de Geul en omgeving geëvalueerd, en werden indicatoren op populatieniveau gemeten.

“Uit de resultaten blijkt een brede positieve waardering voor zowel het gedachtegoed als het initiatief”, zegt Nelleke over het eerste deelonderzoek. “Alle betrokken partijen onderschrijven op directie- en bestuursniveau het streven om ouderen langer thuis te laten wonen en daarbij stabiele ondersteuningssystemen op wijkniveau te ontwikkelen. Uit de tweede deelstudie bleek dat de langetermijneffecten nog niet volledig meetbaar zijn. Maar de resultaten tonen wel veelbelovende mogelijkheden aan voor verdere implementatie, opschaling en doorontwikkeling. Deelstudie 3 heeft ertoe geleid dat we samen met ons Innovatielab de monitor Wijkdata hebben ontwikkeld. Dit dashboard biedt inzicht in de populatie-indicatoren, waarmee de voortgang op wijkniveau kan worden gevolgd en geanalyseerd.”

Best wel spannend
“We zijn in 2022 heel experimenteel gestart met proeftuinen in Heerlen, Valkenburg en Maastricht”, legt Nelleke uit. “Dat was best wel spannend, want je weet niet of het werkt. We vonden het belangrijk om simpelweg te beginnen en niet eerst ellelange rapporten af te wachten. Het was dus een bewuste keuze om op snelheid te beginnen en daar waar nodig bij te sturen. Deze aanpak heeft gewerkt, al blijkt uit het onderzoek dat wij worden geadviseerd de vervolgstappen methodisch aan te pakken. Niet in beton gieten, maar flexibele elementen uit wetenschappelijke onderzoeken toepassen om Community Care nog beter te implementeren."

Verankeren

Verankeren
Een van de conclusies van het onderzoek is ook dat binnen de ontwikkeling van initiatieven en samenwerkingen de coördinatoren Community Care een cruciale rol spelen. ‘Dankzij de gekozen white label benadering van de rol van coördinator, kan de coördinator effectief nieuwe initiatieven opzetten en samenwerkingsverbanden aangaan’. Verder is een van de conclusies dat het voortzetten en versterken van de Community Care beweging van groot belang is. ‘Om deze positieve beweging duurzaam te verankeren, is het van groot belang om de huidige beweging voort te zetten en waar nodig bij te stellen. Dit vereist niet alleen financiële ondersteuning, maar ook voldoende ruimte voor flexibiliteit en maatwerk. Zo kunnen initiatieven blijven inspelen op de specifieke behoeften van de gemeenschap en ouderen.’

Uitbreiding
Na de resultaten van het onderzoek is het ‘experimentele’ van Community Care er dus vanaf. “We gaan nu ook Community Care starten rondom de overige huizen van Sevagram”, zegt Nelleke. “Dat zal in fases gebeuren. We streven ernaar om dit in 2027 overal gerealiseerd te hebben. We moeten eerst de wijk in beeld brengen en de behoefte bepalen. Vervolgens moeten we burgers in beweging krijgen, want die moeten het uiteindelijk doen met ondersteuning van onze coördinatoren Community Care. De laatste fases bestaan uit samen invulling geven aan Community Care en de borging.”

Netwerk verbinden

Samen invulling geven aan, behoort ook tot de zorg van de toekomst. Nu is het nog vaak zo dat als een bewoner naar Sevagram komt, het netwerk rondom de thuissituatie de taken overdraagt aan het zorgpersoneel. “Dat is best jammer, want als al die mensen hun mantelzorg voor een klein deel zouden doorzetten bij ons, zou dat heel veel tijd vrijspelen bij onze zorgmedewerkers. Ik heb afgelopen jaar een avonddienst meegelopen in een van onze huizen. Die avond kwamen tientallen telefoontjes van de bewoners bij de twee zorgmedewerkers binnen. Het merendeel was echter niet zorg gerelateerd. Wat als nu van iedere bewoner één iemand uit zijn of haar netwerk een keer per maand vier uurtjes tijdens piekmomenten aanwezig zou zijn om deze telefoontjes te beantwoorden, waardoor het zorgpersoneel zich kan focussen op de zorg. Dat zou enorm veel schelen. Dit is vergelijkbaar met verenigingen, waar het steeds gebruikelijker wordt dat leden wordt gevraagd of ze een handje kunnen meehelpen. Als we binnen de zorg op deze manier Community Care kunnen verbinden met de intramurale zorg, zetten we pas echt grote stappen.”