Skip to main content

Duurzaamheid in de zorg werd pas in de jaren ’90 voor het eerst door ziekenhuizen aangepakt. Het gebruik van energie, water en de productie van afval werden toen voor het eerst serieus in kaart gebracht. Pas tussen 2010 en 2020 werd duurzaamheid steeds meer geïntegreerd in de strategieën van zorginstellingen. Voor Sevagram is het inmiddels een strategisch speerpunt.

De focus ligt daarbij niet alleen op het verduurzamen van gebouwen en processen, maar ook op het ontwikkelen van innovatieve, duurzame zorgmodellen die gezondheidszorg toegankelijker en toekomstbestendiger maken.  

Maatschappelijke taak

Rachelle Peters is op 1 april 2024 gestart als programmamanager Duurzaamheid. Het is aan haar om richting te geven aan het thema en dit samen met alle medewerkers te implementeren in de bedrijfsvoering. “Het was voor mij een heel positief jaar, waarin ik veel heb geleerd. Ik werkte voorheen namelijk bij een commerciële organisatie. Sevagram is een organisatie met een maatschappelijke taak waar de cliënt of beter gezegd de mens centraal staat. Maar ook de wereld om ons heen wordt steeds belangrijker, nu en in de toekomst.”

Afbeelding van Sevagram
Rachelle Peters

Milieuthermometer Zorg

Op het gebied van milieu valt nog veel winst te behalen. Rachelle: “Met de Milieuthermometer Zorg hebben we een tool in handen die duurzaamheid concreet maakt. Dan moet je denken aan thema’s zoals energie, afval, voeding, groenbeheer, communicatie, inkoop, water, luchtkwaliteit, schoonmaak, mobiliteit en vastgoed. De Milieuthermometer Zorg geeft handvatten voor verbeteringen. Vervolgens kun je een audit laten uitvoeren waarmee je vooruitgang wordt gemeten. Afhankelijk van de resultaten krijgt een locatie een bronzen, zilveren of gouden certificering.”

“Per 1 januari 2025 zijn de eisen voor de certificering aangescherpt en we willen ervaren wat dit voor ons gaat betekenen. Drie pilotlocaties werden geselecteerd om in 2025 heel concreet met deze thema’s aan de slag te gaan. In de drie zorgcentra Panhuys in Hulsberg, St. Anna in Heerlen en Licht & Liefde in Maastricht gaan we de komende periode dan ook hard aan het werk om de benodigde verduurzamingsstappen te maken en ons voor te bereiden op de eerste audit aan het einde van dit jaar. We hopen natuurlijk om dan ons werk te bekronen met een bronzen certificering.”

Green Teams

Waar Rachelle erg blij mee is, zijn de Green Teams op locatie. “Die zijn groepjes medewerkers die enthousiast zijn over het thema duurzaamheid en zaken willen oppakken. Dat is ontzettend belangrijk, omdat je draagvlak nodig hebt; anders bereik je je doelen niet. Het is ook positief dat duurzaamheid nu vaker op de agenda staat van een teamoverleg. Zo heeft een medewerker het idee geopperd om het plastic medicijnbekertje te vervangen door een papieren variant. En dat is inmiddels ook gebeurd. Soms is duurzaamheid doorvoeren ook een complex proces. Neem nu de afvalscheiding. Dit gaan we voor alle locaties in 2025 inrichten. Maar dat is meer dan een kwestie van drie verschillende bakken op iedere afdeling neerzetten. Er moeten afspraken met afvalverwerkers gemaakt worden, het logistieke proces moet in samenwerking met facilitair worden aangepast en je moet medewerkers meenemen in het ‘verhaal’ waarom, zodat het afval ook in de juiste bak terecht komt.”

Niet zwart-wit
Over duurzaam wordt ook vaak gezegd dat het duur is. Is dat waar? “Je moet altijd kijken naar wat het oplevert”, vindt Rachelle. "Duurzaamheid is een investering in de toekomst. Bovendien gaat duurzaamheid niet alleen over geld, maar ook over het welzijn van onze bewoners, medewerkers en de generaties na ons. Het is dus niet de vraag of duurzaamheid duur is, maar hoeveel het kost om níet duurzaam te zijn. Ik vind het ook belangrijk dat we elkaar nu niet de maat moeten nemen. Duurzaamheid is niet zwart-wit. Het heeft meerdere kleuren en kijk daarnaast ook goed wat bij je past in een bepaalde levensfase.”

Duurzaamheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid

“Duurzaamheid is ook niet van Sevagram of van mij”, vervolgt Rachelle. “Het is iets van ons allemaal. Wat ik daarbij ook heel goed vind, is dat we als zorgorganisaties samenwerken rondom de Milieuthermometer Zorg. Vier keer per jaar zitten we samen aan tafel om kennis en ervaring uit te wisselen. Wat kunnen we van elkaar leren. Er is totaal geen concurrentiegevoel, niemand houdt de kaarten tegen de borst. Dit willen we allemaal samen.”

Tot slot: hoe groen is Rachelle zelf? “Ik ben zeker geen ‘donkergroene activist’. Maar door dit werk kijk ik wel anders tegen duurzaamheid aan. Ik hoop dat al mijn collega’s dit ook zo ervaren. Doe wat bij je past. Dat is al winst.”

Afbeelding van Sevagram

“Duurzaamheid is ook niet van Sevagram of van mij. Het is iets van ons allemaal.”

Rachelle Peters "